ผิวหนังคืออวัยวะภายนอกของมนุษย์ที่ใหญ่ที่สุด เป็นด่านป้องกันอวัยวะสำคัญภายในร่างกายจากปัจจัยภายนอกไม่ว่าจะเป็นเชื้อโรค, อุณหภูมิ, สภาพแวดล้อม เมื่ออายุมากขึ้นความยืดหยุ่นของผิวหนังก็จะยิ่งลดลง ส่งผลให้เกิด Wrinkles หรือรอยย่น, รอยเหี่ยว, ตีนกา และริ้วรอยต่างๆ
ถึงจะเป็นเรื่องที่เกิดขึ้นตามวัย แต่ รอยย่น, รอยเหี่ยว และริ้วรอย ก็ทำให้คนที่อายุย่างเข้าวัยผู้ใหญ่เต็มตัวเป็นกังวล, ขาดความมั่นใจในตนเอง ปัจจุบันความรู้ทางวิทยาศาสตร์สามารถอธิบายสาเหตุของการเกิดรอยย่น หรือ Wrinkles รวมถึงแนะนำวิธีคงสภาพผิวหนังเต่งตึงให้อยู่กับเราได้นานที่สุด
โครงสร้างของผิวหนังกับสาเหตุการเกิด Wrinkles หรือรอยย่น, รอยเหี่ยว, ตีนกา
ผิวหนังของเราประกอบด้วยโครงสร้างสำคัญ 4 ส่วนคือ
- Epidermis หรือ หนังกำพร้า คือผิวหนังด้านนอกสุดซึ่งเป็นส่วนแข็งแรงทนทานที่สุด เปรียบเหมือนด่านป้องกันด่านแรกไม่ให้อวัยวะสำคัญภายในร่างกายเป็นอันตรายจากปัจจัยภายนอกเช่นเชื้อแบคทีเรีย, เชื้อรา ฯลฯ ผิวหนังส่วน Epidermis มีอายุประมาณ 60 วัน ระบบในร่างกายจะสร้าง Cell ทดแทนจากด้านในแล้วดันส่วนที่หมดอายุให้หลุดลอกออกไปในสภาพเศษผิวหนัง แต่เมื่ออายุมากขึ้น ร่างกายของเราจะใช้เวลานานขึ้นในการสร้าง Cell ใหม่ทดแทน เป็นหนึ่งในสาเหตุของริ้วรอยที่เห็นได้ชัดมากขึ้นตามวัย
- Dermis หรือหนังแท้ คือผิวหนังด้านในซึ่งเป็นส่วนสำคัญ ในการเกิด Wrinkles หรือรอยย่น, รอยเหี่ยว, ตีนกา และริ้วรอย ผิวหนังส่วนนี้มีเส้นเลือดจำนวนมากหล่อเลี้ยง Dermis มีส่วนประกอบของ คอลลาเจน (Collagen) และ เส้นใยที่มีความยืดหยุ่นสูง (Elastic Fibre) ช่วยรักษาผิวหนังให้เต่งตึงและปราศจากริ้วรอย เมื่ออายุมากขึ้นร่างกายจะผลิตคอลลาเจนลดลง บวกกับจำนวนไขมันในเนื้อเยื่อของผิวหนังที่ลดลงด้วย ส่งผลให้ความยืดหยุ่นของผิวหนังลดลงอย่างรวดเร็ว ทำให้ผิวหนังเกิดรอยย่น, รอยเหี่ยว
- Collagen คอลลาเจนคือส่วนประกอบสำคัญของ Dermis ที่ช่วยให้ผิวหนังมีความแข็งแรงและยืดหยุ่น โดยจะสานตัวกันเป็นเครือข่ายแบบ 3 มิติ อยู่ในชั้น Dermis ร่างกายของคนสุขภาพดีทั่วไปจะสร้าง Collagen ในปริมาณที่เพียงพอไปจนถึงอายุ 40 ปี หลังจากนั้นกระบวนการสร้าง Collagen จะลดลงอย่างรวดเร็ว
- Fibroblasts เปรียบเสมือนโรงงานผลิต Collagen และไฟเบอร์อื่นๆ ในวัยเด็กและวัยหนุ่มสาว Fibroblasts จะยึดโยงอยู่กับ Collagen อย่างแน่นหนา ทำให้เมื่อสัมผัสผิวหนังจะรู้สึกตึงและเด้งไม่อ่อนยวบ แต่เมื่ออายุมากขึ้น ปริมาณ Collagen ที่สร้างจาก Firbroblasts ลดลง ทำให้การยึดโยงระหว่าง Fibroblast กับ Collagen เริ่มหลุดจากกัน เป็นสาเหตุของ รอยย่น, รอยเหี่ยว ที่มีขนาดลึกขึ้น
สาเหตุของการเกิด Wrinkles หรือรอยย่น, รอยเหี่ยว, ตีนกา
ปัจจัยสำคัญของการเกิด รอยย่น, รอยเหี่ยว, ตีนกา ก็คือการเปลี่ยนแปลงของร่างกายตามวัย ปัจจุบันด้วยเทคโนโลยีสมัยใหม่ ทำให้สามารถใช้ศัลยกรรมเพื่อแก้ปัญหารอยย่น แต่ก็ได้ผลเพียงชั่วคราวและไม่สามารถรับประกันความสำเร็จได้ 100% วิธีป้องกันที่ดีที่สุดก็คือ
การหมั่นดูแลรักษาสุขภาพผิว, รักษาสุขภาพให้แข็งแรง, ออกกำลังกายเป็นประจำ, พักผ่อนให้เพียงพอ, งดสูบบุหรี่และเครื่องดื่มแอลกอฮอล์, ฯลฯ
การเลือกรับประทานอาหารที่มีประโยชน์ต่อร่างกายและอาหารที่ช่วยต้านอนุมูลอิสระ มีส่วนช่วยยืดวัยหนุ่มสาวให้อยู่กับเราได้นานขึ้น เช่น มะเขือเทศมีสาร Lycopene จำนวนมากซึ่งเป็นสารต้านกระบวนการสร้างอนุมูลอิสระในร่างกาย, ปลาทะเลที่มีสาร Omega3 ช่วยลดการสร้างอนุมูลอิสระ และอาการอักเสบใน Cell ผิวหนัง ฯลฯ
นอกจากนี้ แสงแดด ยังเป็นอีกหนึ่งปัจจัยของริ้วรอย และรอยย่น รอยตีนกา รังสี UVB จะทำให้ผิวหนังส่วนบนเกิดรอยไหม้และเป็นสาเหตุของมะเร็งผิวหนัง ในขณะที่รังสี UVA สามารถทำลายผิวหนังชั้นในและทำอันตรายต่อ Collagen ได้ด้วย ที่สำคัญ รังสี UVA สามารถทะลุทะลวงผ่านกระจก ทำให้ทุกคนล้วนเสี่ยงต่อผิวหนัง เหี่ยวย่นแม้จะไม่โดนแดดตรงๆ วิธีป้องกันก็คือการใช้ครีมกันแดดที่สามารถป้องกันทั้งรังสี UVB และ UVA
ที่มา:
BBC iWonders
